การติดตั้งปั๊มบาดาลอย่างง่าย

@ บทความนี้จริงๆ ควรจะรวมอยู่กับเรื่องระบบน้ำหยดมันสำปะหลัง เพราะเป็นปั๊มที่ผมไปติดตั้งในแปลงมันสำปะหลัง แต่ผมเห็นว่าการเอาไปรวมกันอาจจะยากต่อการสืบค้นจึงได้แยกเรื่องกัน มาตั้งเป็นเรื่องการติดตั้งโดยเฉพาะ ในบทความต่อไปจะพูดถึงเรื่อง ตัวอย่างการติดตั้งระบบน้ำหยดในมันสำปะหลัง

@ ปกติผมมักพบเจอเกษตรกรหลายๆ รายประสบปัญหาการติดตั้งปั๊มบาดาล เนื่องจากทำได้ยากกว่าปั๊มหอยโข่ง ทั้งยังต้องหย่อนตัวปั๊มลงไปในบ่ออีกด้วย แต่จากที่เคยทำมารายล่าสุดพบว่าสามารถทำได้ไม่ยาก ทั้งการติดตั้งและถอดขึ้นมาซ่อมบำรุง

หลักใหญ่ใจความก็ไม่มีอะไรครับ เพียงแต่ท่อที่ใช้จากที่เคยใช้ท่อเหล็กกัลวาไนซ์หรือท่อพีวีซีซึ่งเวลาหย่อนจะต้องต่อทีละท่อนๆ ก็เปลี่ยนมาใช้ท่อเอชดีพีอีหรือท่อดำแทนเพราะท่อพีอีนั้นยาวพอที่จะหย่อนลงไปได้เลยโดยไม่ต้องต่อ ทั้งนี้เวลาหย่อนก็สามารถทำเองได้เวลายกขึ้นก็สามารถยกขึ้นได้ง่ายอีกเช่นกัน หมดความกังวลไปได้เลยทีเดียว
เรื่องปั๊มไหม้เนื่องจากน้ำหมดบ่อก็เป็นปัญหาใหญ่เพราะผู้ใช้ไม่สามารถมองเห็นน้ำที่อยู่ในบ่อ ก็แนะนำว่าในการติดตั้งปั๊มบาดาลให้ติดตั้ง Flow switch เข้าไปด้วย ๑ ตัว แค่นี้ก็ไม่ต้องกังวลเรื่องน้ำจะหมดบ่อเมื่อไหร่ หมดเมื่อไหร่ปั๊มตัดเมื่อนั้น เพียงเท่านี้ การติดตั้งปั๊มบาดาลก็จะไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไป

@ การคิดเฮดสำหรับปั๊มบาดาลนั้น จะคิดต่างจากปั๊มหอยโข่ง ตรงที่เฮดสตาติกจะไม่คิดจากระดับผิวน้ำ แต่จะคิดจากระดับความลึกที่หย่อนปั๊มลงไป เช่น หย่อนปั๊มลงไป ๓๐ เมตร ก็จะได้ เฮดสตาติกเท่ากับ ๓๐ เมตร ส่วนเฮดอื่นๆก็คิดได้เหมือนปกติครับ

เรามาดูวิธีการติดปั๊มบาดาลอย่างง่ายๆ นะครับ บทความนี้อย่าถือเอาเป็นหลักวิชาการนะครับ เพราะผมก็ทำตามประสบการณ์และความรู้อันน้อยนิด ถ้าเห็นว่าเป็นประโยชน์จะเอาไปใช้บ้างก็ยินดีครับ

- บ่อที่จะติดตั้งนี้ใช้พึ่งเจาะใหม่ๆ เพื่อให้ง่ายในการติดตั้งปั๊มบาดาลขนาดทั่วไป ๔" จึงเจาะบ่อขนาด ๖" ความลึกที่ ๔๐ เมตรพอดิบพอดีครับ ในรูปกำลังเตรียมอุปกรณ์ ทั้งปั๊ม สายไฟ ท่อเอชดีพีอี (PN 10) 

- นี่หน้าตาปั๊มบาดาล หรือ Submersible Pump ขนาด ๑.๕ กิโลวัตต์ เฮดสูงสุด ๘๗ เมตร อัตราการไหล(คิว) สูงสุด ๙,๐๐๐ ลิตรต่อนาที แต่จุดที่ใช้ออกแบบอยู่ที่เฮด ๖๐ เมตร ที่คิว ๖,๐๐๐ ลิตรต่อชั่วโมง ยี่ห้อ Pedrollo เมดอินอิตาลี 

- เอ้าช่วยกันหย่อนลง เวลาหย่อนปั๊มระวังอย่าให้สายไฟถลอกหรือเป็นรอยนะครับ อันตรายที่สุด  

- สิ่งที่ต้องต่อคือ ข้อต่อตรงเกลียวนอกพีอีเข้ากับปั๊มแล้วก็ต่อเข้ากับท่อพีอีขันล็อคให้แน่น ผูกเชือกเข้ากับปั๊มสำหรับห้อยปั๊มกับปากบ่อ ข้อควรระวังคือ อย่าให้ท่อพีอีและข้อต่อรับน้ำหนักปั๊มนะครับไม่งั้นหลุดแน่ๆ ให้ใช้เชือกรับน้ำหนักแทนนะครับ เมื่อทุกอย่างพร้อมก็หย่อนลงไปเลยครับ ดังในรูป จะเห็นเชือกผูกรั้งเอาไว้ ให้ได้ระดับที่ต้องการโดยให้ปั๊มห่างจากก้นบ่อซักเล็กน้อยไม่น้อยกว่า ๐.๕ เมตร ของผมให้ห่างประมาณ ๕ เมตร กันทรายที่มากับน้ำ 

- ดูกันชัดๆ ครับ ท่อที่เหลืออย่าพึ่งตัดนะครับ

- ที่ยังไม่ให้ตัดท่อเพราะเอาไว้ทดลองปั๊มก่อน ของผมแม้จะลูกทุ่งยังไง แต่แทบทุกครั้งที่ติดตั้งปั๊มและที่ขาดไม่ได้คือ โวลต์มิเตอร์และแอมป์มิเตอร์ เอาไว้ตรวจสอบการทำงานของปั๊ม จะได้รู้เลยว่าปั๊มทำงานปกติหรือเปล่า ไฟเข้าปกติหรือเปล่า ลงทุนเพิ่มอีกนิดแต่คุ้มค่าครับ ในรูปหลังจากเอาปั๊มลงแล้วก็ลองปั๊มกันเลย จากนั้นก็มาดูค่าต่างๆที่ได้ เทียบกับสเปคปั๊มจากผู้ผลิต พบว่าปกติดีแอมป์ขนาดนี้เหมาะสมและไฟไม่ตกครับ  

- นี่หน้าตาตู้ชัดๆ อ๊อฟชั่นแล้วแต่เราจะใส่ครับ แต่ปกติที่พบเห็นมักจะใช้เป็นเบรกเกอร์ตัวเดียวแทน ใช้ได้เหมือนกันครับ แต่จะไม่มีระบบเซฟตี้อะไรเลย หลักการผมคือให้ปั๊มพังเป็นจุดสุดท้าย เพราะเปลี่ยนตู้คอนโทรลง่ายกว่าเปลี่ยนปั๊มครับ  

- ท่อที่เหลือก็สามารถนำมาใช้เป้นท่อเมนได้นะครับ ไม่เหลือทิ้งแน่นอน

- ต่อชุดควบคุมหัวแปลงไปพลางๆ

- ในระหว่างนั้นก็เปิดน้ำทิ้งไว้ดูซิน้ำจะหมดบ่อไหม และใช้เวลากี่นาทีน้ำจะหมดบ่อ ถ้าหมดบ่อแล้วก็จับเวลาดูว่าใช้เวลาเท่าใดน้ำจะเติมบ่อจนเต็ม บ่อนี้สูบไว้ ๖ ชั่วโมงยังไม่มีทีท่าว่าจะหมด วัดระดับที่ยุบลงแค่ไม่กี่เมตร แสดงว่าน้ำเหลือเฟือที่จะใช้ในแต่ละวัน

- ระหว่างรอน้ำก็ต่อชุดควบคุมหัวแปลงเสร็จเรียบร้อย

- ให้ดูการต่อท่อพีอีเข้ากับท่อพีวีซีชัดๆครับ

- ตัวนี้คือ Flow Switch ครับเหมือนลูกลอยไฟฟ้า ตัวนี้เอาไว้ป้องกันน้ำแห้งบ่อครับ จากรูปจะเห็นใบพายตรงเกลียวทองเหลือง ถ้าบ่อบาดาลแห้งและไม่มีน้ำไหลผ่านใบพายก็จะไม่ขยับวงจรก็จะไม่ครบปั๊มก็จะตัดครับ  

- รูปแนะนำการติดตั้งซึ่งผู้ผลิตจะแนบมาด้วยครับ ไม่ต้องกลัวว่าจะติดตั้งไม่ถูก

@ เพียงเท่านี้เราก็สามารถติดตั้งปั๊มบาดาลได้เองแล้วครับ จะดึงขึ้นมาซ่อมหรือจะเอาลงก็ง่ายครับ เครื่องมือที่ใช้ก็ไม่มากไม่ต้องมีรอกช่วย ซึ่งผมเชื่อว่าไม่ยากเกินไปที่จะทำได้ครับ หวังว่าจะเป็นประโยชน์สำหรับผู้ที่ใช้ปั๊มบาดาลนะครับ อย่าไปประหยัดกับอุปกรณ์เซฟตี้นะครับ ไม่งั้นจะเข้าทำนอง เสียน้อยเสียยากเสียมากเสียง่าย

นายธราวุฒิ  ไก่แก้ว

วิศวกรการเกษตร

สำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม

๒๖ เมษายน ๒๕๕๕